Nghệ Sỹ

1946, Portland, Maine, Hoa Kỳ

Năm 1987, bảy năm trước khi lệnh cấm vận thương mại của Hoa Kỳ được dỡ bỏ và tám năm trước khi quan hệ được bình thường hóa, David Thomas đã đến Việt Nam cùng một nhóm các nhà giáo dục trong dự án Indochina Reconciliation Project của Hoa Kỳ. Đây là chuyến trở lại Việt Nam đầu tiên của ông kể từ khi phục vụ với vai trò họa sĩ/kỹ sư chiến tranh của Quân đội Mỹ tại Pleiku, Nam Việt Nam, vào năm 1969-70. Trong chuyến đi này, Thomas đã gặp Ông Nguyễn Văn Chung, lúc đó là Phó Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam ở Hà Nội, và ý tưởng về dự án trao đổi văn hóa quan trọng đầu tiên giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đã hình thành. Ngay sau đó, năm 1990, ông đã giám tuyển hai triển lãm lớn: As Seen by Both Sides: American and Vietnamese Artists Look at the War và An Ocean Apart: Contemporary Art from the United States and Vietnam, là những triển lãm đầu tiên của các nghệ sĩ Việt Nam tại Mỹ kể từ sau chiến tranh. Kể từ đó, Thomas đã giám tuyển nhiều triển lãm nhỏ tương tự, lưu diễn tại các bảo tàng và trường đại học trên khắp Hoa Kỳ.

Năm 1989, Thomas thành lập Indochina Arts Project, sau này trở thành Indochina Arts Partnership (IAP), một tổ chức phi lợi nhuận nhằm thúc đẩy hòa giải giữa Hoa Kỳ và các nước Đông Dương thông qua các trao đổi văn hóa và giáo dục. Ông đã trở lại khu vực này gần 75 lần với nhiều vai trò khác nhau. IAP đã tài trợ cho hơn 70 nghệ sĩ Việt Nam sang Hoa Kỳ học tập và nghiên cứu. Tổ chức này kết nối và nuôi dưỡng cộng đồng nghệ thuật giữa Hoa Kỳ và Đông Nam Á thông qua các hợp tác, phát triển nguồn lực hỗ trợ nghệ sĩ và dự án sáng tạo, đồng thời mở rộng ranh giới nghệ thuật giao thoa với các ngành khác.

Năm 2000, David Thomas được chính phủ Việt Nam trao Huy chương Mỹ thuật Việt Nam nhằm ghi nhận những đóng góp của ông cho nghệ thuật tại Việt Nam. Thomas là người nước ngoài đầu tiên nhận được vinh dự cao nhất này.

Năm 2002, Thomas nhận Học bổng Fulbright để thực hiện công việc cư trú tại Hà Nội. Ông và vợ, Jean, sống và làm việc tại Hà Nội trong hai năm (2002-2004). Ông đã làm việc tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam thiết kế lại các ấn phẩm quảng bá và brochure của bảo tàng, và năm 2007, ông thiết kế một cuốn sách quan trọng về nghệ sĩ Huỳnh Phương Đông ở Thành phố Hồ Chí Minh, xuất bản bởi IAP.

Một số tác phẩm gần đây của nghệ sĩ mang tính tự truyện và là ẩn dụ về cuộc đời ông, theo lời ông. Một loạt 25 tác phẩm kỹ thuật số “puzzlepieces” kết hợp hình ảnh tôn giáo biểu tượng (Chúa Giêsu, Đức Phật) với hình ảnh chiến tranh kinh hoàng (thảm sát Mỹ Lai, Kim Phúc), kết hợp với những mảnh ảnh gia đình (cha ông khi 22 tuổi, bản thân trong bộ quân phục). Thomas cho biết ông muốn tác phẩm của mình hướng đến giới trẻ, khiến họ đặt câu hỏi liệu chiến tranh có phải là giải pháp đúng cho bất cứ điều gì. Ông chắc chắn rằng không phải.